Marmara Üniversitesi İslam Ekonomisi ve Finansı Enstitüsü (MÜİSEF) tarafından düzenlenen Sultanahmet Katılım Finans Söyleşileri serisinin ilk programı, 4 Aralık Perşembe günü Sultanahmet Rektörlük Binası’nda gerçekleştirildi. “Katılım Finans Ekosisteminin Gelişiminde Kamunun Rolü” başlıklı etkinliğe T.C. Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Osman Çelik, Marmara Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Yaşar Kabataş, MÜİSEF Müdürü Prof. Dr. Ertuğrul Boynukalın, akademisyenler, sektör temsilcileri ve öğrenciler katıldı.
Bakan Yardımcısı Osman Çelik: “Katılım finansın çevreye duyarlı yapısı, sosyal finansmanda önemli ve öncü bir role sahiptir”
Katılım Finans Söyleşileri kapsamında Marmara Üniversitesi’nde konuşan T.C. Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Osman Çelik, Türkiye ekonomisinin mevcut görünümü ve katılım finans alanındaki yapısal dönüşüm sürecine ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Çelik konuşmasında, “Uygulamakta olduğumuz ekonomik programın nihai amacı aslında kalıcı refahı sağlamak” diyerek mevcut ekonomi programın temel çerçevesini anlattı. Ekonomideki gelişmelere değinen Çelik, büyümenin 2025 yılının üçüncü çeyreğinde tüketim ve yatırımın dengeli seyriyle yüzde 3,7 olarak gerçekleştiğini belirtti. Enflasyonla mücadelede de ilerleme sağlandığını dile getiren Çelik, “Dezenflasyon sürecinde de önemli ilerlemeler kaydetmiş durumdayız” ifadelerini kullandı. Finansal piyasalardaki risk göstergelerine değinirken, artan güvenin önemli bir göstergesi olarak, geçmiş yıllara oranla CDS’in bugün 240 baz puanın altına indiğini ifade eden Çelik Türkiye’ye yönelik risk algısındaki düşüşe işaret etti.
Konuşmasının devamında küresel İslami finans ekosistemine değinen Çelik, sektördeki büyümeyi aktararak “Küresel İslami finans sistemi 2024 yılında yıllık %14,9 oranında güçlü bir artış oluşturmuş ve varlıklarını yaklaşık 4 trilyon dolara ulaştırmış durumda” olduğunu belirtti. Kamu katılım bankalarının sektöre giriş sürecini açıklayan Çelik, “2015 yılında kamu katılım bankalarımızın ilki olan Ziraat Katılım Bankası göreve başlamıştır” dedi. Sektörün büyümesine dikkat çeken Çelik, “2013 yılında yüzde 5’ler seviyesinde olan katılım bankacılığının toplam bankacılık sektörü içerisindeki payı yaklaşık, yüzde 10 seviyesine yaklaşmıştır” ifadelerini kullandı.
Ardından Katılım Finans Kanunu çalışmalarının detaylarına değinen Çelik, katılım finans alanında hazırlanan kanun taslağının kabul edilmesiyle bağımsız bir Standartlar Kurulu kurulacağını belirterek, ardından mevcut finansal düzenleyici kurumlarla görev çakışmasını önleyecek bir yapının oluşturulacağını ifade etti. Kanun düzeyinde katılım finans alanında herhangi bir model veya ürün tanımlaması yapılmayacağını, bu model ve ürünlerin ise ehil kurullar ile yeni yapıda oluşturulacak destekleyici kurumlar tarafından sonraki aşamada belirleneceğini ifade etti. Sektör birlikleri bünyesinde katılım finansa özgü özel yapıların kurulacağını dile getiren Çelik, beşinci maddede derecelendirme ve bağımsız denetim mekanizmalarıyla şeffaflığın da güçlendirileceğini söyledi.
Konuşmasının son bölümünde dijitalleşme, sürdürülebilirlik ve sosyal finans başlıklarına değinen Çelik, katılım finansın çevreye duyarlı yapısının önemine dikkat çekti. Bu çerçevede “Katılım finansın çevreye duyarlı yapısı, karzı hasen, zekât, vakıf gibi dayanışmayı teşvik eden uygulamaları sosyal finansmanda önemli ve öncü bir role sahip” diyen Çelik, gençlere yönelik değerlendirmesinde ise “Sonuç olarak, katılım finans gençler için sadece bir meslek alanı değil, aynı zamanda bir vizyon alanıdır” sözleriyle konuşmasını tamamladı.
Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Kabataş, Katılım Finansın Kamu Boyutu ile Marmara Üniversitesi’nin Tarihsel Misyonunun Uyumuna İşaret Etti
Açılışta söz alan Marmara Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Yaşar Kabataş, katılım finans ekosisteminin gelişiminde kamunun rolünü ele alan bu programda Bakan Yardımcısı Osman Çelik’i Sultanahmet’te ağırlamaktan memnuniyet duyduklarını ifade etti. Marmara Üniversitesi’nin 21 fakültesi, çeşitli enstitüleri, araştırma merkezleri ve 70 bini aşan öğrencisiyle bilim, toplumsal katkı ve kamu yararını merkeze alan bir yükseköğretim kurumu olarak yoluna devam ettiğini belirten Kabataş, üniversitenin ekonomi, finans, kamu yönetimi ve hukuk alanlarındaki köklü akademik birikiminin kamuda ve özel sektörde kritik görevler üstlenen mezunlar yetiştirilmesine imkân sağladığını söyledi.
Katılım finansın kamunun rolü bağlamında Marmara Üniversitesi’nde ele alınmasının kurumun tarihsel misyonuyla uyumlu olduğunu vurgulayan Kabataş, bu alanın bankacılıktan sigortaya ve sermaye piyasalarına uzanan geniş bir yapıyı kapsayan, reel ekonomiyi önceleyen ve etik-ilkesel temellere dayanan çok boyutlu bir yaklaşım olduğunu ifade etti. Türkiye’de katılım finansın 40 yıllık gelişiminin kamu otoritesinin vizyoner stratejileriyle şekillendiğini belirterek, mevzuat düzenlemeleri ve kamu sermayeli kuruluşların devreye alınmasının sektöre önemli katkılar sağladığını dile getirdi.
Son yıllarda kamunun sektöre bütüncül bir perspektifle yaklaşmasının katılım finansın Türkiye’nin ekonomik vizyonunda daha görünür bir konuma ulaşmasını sağladığını söyleyen Kabataş, bu programı kamu, akademi ve sektör temsilcilerini ortak düşünce zemininde buluşturan stratejik bir platform olarak gördüklerini ifade etti. Konuşmasını, etkinliğin hem sektör hem de kamu politikaları için değerli çıktılar üretmesi temennisiyle tamamlayarak organizasyona katkı sunan tüm paydaşlara teşekkür ederek sonlandırdı.
MÜİSEF Müdürü Prof. Dr. Boynukalın: “Türkiye’de Katılım Finansın 40 Yıllık Yolculuğunda Kamunun Belirleyici Rolü Devam Ediyor”
Açılışta konuşan İslam Ekonomisi ve Finansı Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Ertuğrul Boynukalın, katılım finansının Türkiye’deki 40 yıllık gelişiminde kamunun yönlendirici rolünün belirleyici olduğunu ifade etti. Marmara Üniversitesi’nin 1883’e uzanan ekonomi ve ticaret bilimi dallarındaki köklü geleneğinin MÜİSEF’in kuruluşuyla İslam ekonomisi alanında da kurumsal bir yapıya dönüştüğünü belirten Boynukalın, enstitünün Türkiye’de Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile kurulan bu alandaki ilk ve tek yapı olduğunu hatırlattı. Üniversitenin geçmişinde Mehmet Genç, Sabri Orman, Hayrettin Karaman ve Ahmet Tabakoğlu gibi değerli isimlerin katkılarıyla oluşan akademik birikime dikkat çekerek, MÜİSEF’in kamu ve sektörle iş birliği içinde nitelikli insan kaynağı yetiştirmeyi, bilimsel araştırmalar üretmeyi ve katılım finans alanına teori ile pratiği birleştiren katkılar sunmayı amaçladığını vurguladı.
Bugün 28 farklı ülkeden öğrenciye ev sahipliği yapan enstitünün, İslam ekonomisinin evrensel karakterini yansıtan zengin bir akademik ortam sunduğunu dile getiren Boynukalın, katılım finansın yalnızca teknik bir finans modeli değil; adalet, istikrar, ahlaki değerler ve toplumsal güveni merkeze alan bütüncül bir yaklaşım olduğunu ifade etti. Sisteminin sağlıklı gelişiminin güçlü kamu desteği, tutarlı bir hukuki çerçeve ve uzun vadeli politikaların sürekliliğini zorunlu kıldığını söyleyen Boynukalın, hazırlıkları süren Katılım Finans Kanunu’nun sektörde standartlaşmayı, şeffaflığı ve ilkelere uygunluğu güçlendirecek kritik bir adım olacağını belirtti. Katılım finans ekosisteminin büyümesinin ancak kamu politikası, akademi-sektör iş birliği, nitelikli insan kaynağı ve etkin düzenleyici çerçevenin bir arada işlemesiyle mümkün olacağını ifade ederek sözlerini tamamladı.
Konuşmaların ardından Enstitü öğretim üyesi Doç. Dr. Abdulkadir Atar’ın moderatörlüğünde söyleşi ve soru-cevap bölümüne geçildi. Program, söyleşinin ardından gerçekleştirilen plaket takdimiyle sürdü. Marmara Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Yaşar Kabataş, Bakan Yardımcısı Osman Çelik’e teşekkür plaketi takdim etti. Etkinlik, konuşmacılar ve davetlilerin yer aldığı toplu fotoğraf çekimiyle sona erdi.
